วงเงิน OD คืออะไร
วงเงิน OD (Overdraft) คือวงเงินเบิกเกินบัญชีที่ธนาคารหรือสถาบันการเงินอนุญาตให้ธุรกิจหรือบุคคลใช้เกินยอดเงินคงเหลือในบัญชีเดินสะพัด โดยผู้ขอจะได้วงเงินไว้เป็นเส้นวงเงินสำหรับหมุนเวียน เมื่อมีการใช้ จะคิดดอกเบี้ยตามจำนวนที่เบิกจริงและระยะเวลาที่เบิก
วิธีการทำงานของ OD
หลักการของ OD คือการให้ความยืดหยุ่นทางการเงิน เมื่อยอดบัญชีไม่เพียงพอ ผู้ประกอบการสามารถเบิกเงินในวงเงินที่อนุญาตได้ทันที โดยไม่ต้องยื่นกู้ใหม่ทุกครั้ง ดอกเบี้ยจะคิดเฉพาะยอดที่ใช้จริง หากไม่ใช้ก็ไม่เสียดอกเบี้ยในส่วนที่ไม่ได้ใช้งาน (ขึ้นกับเงื่อนไขสถาบันการเงิน)
ข้อดีของวงเงิน OD
- ความยืดหยุ่น ใช้จ่ายตามความจำเป็น ไม่ต้องยื่นคำขอใหม่เมื่อขาดสภาพคล่องชั่วคราว
- รองรับกระแสเงินสด เหมาะกับธุรกิจที่มีรายรับไม่แน่นอนหรือมีรอบการรับเงินยาว เช่น การขายเชื่อ
- การบริหารต้นทุน ดอกเบี้ยคิดเฉพาะยอดที่ใช้จริง ช่วยลดต้นทุนดอกเบี้ยเมื่อใช้น้อย
- ความเร็วในการเข้าถึงเงิน เบิกใช้ได้ทันทีเมื่อจำเป็น
ข้อเสียและความเสี่ยง
- อัตราดอกเบี้ย อาจสูงกว่าเงินกู้ระยะยาวในบางสถาบัน
- ความเสี่ยงทางการเงิน หากพึ่งพา OD มากเกินไป อาจทำให้ธุรกิจมีภาระดอกเบี้ยสูง
- วงเงินถูกเรียกคืน สถาบันการเงินมีสิทธิยกเลิกหรือปรับลดวงเงินหากสถานะการเงินแย่ลง
- วินัยการเงิน หากไม่มีการวางแผน การใช้ OD อาจกลายเป็นหนี้ถาวร
ธุรกิจแบบไหนควรใช้ OD
โดยทั่วไปวงเงิน OD เหมาะกับธุรกิจที่มีลักษณะดังนี้
- ธุรกิจที่ต้องการสภาพคล่องหมุนเวียนชั่วคราว เช่น ร้านค้าปลีกที่มีสต็อกหมุนเวียน, ธุรกิจนำเข้า-ส่งออกที่รอรับเงินจากลูกค้า
- ธุรกิจที่มีรายรับไม่สม่ำเสมอ เช่น ผู้รับเหมาก่อสร้างที่รับเงินเป็นงวด, ธุรกิจตามฤดูกาล
- ธุรกิจที่ต้องการความคล่องตัวในการชำระค่าใช้จ่ายฉุกเฉิน เช่น ค่าน้ำมัน ค่าใช้จ่ายวัสดุด่วน
ในทางกลับกัน ธุรกิจที่ต้องการลงทุนระยะยาว เช่น ซื้อเครื่องจักรหรือขยายโรงงาน อาจได้รับประโยชน์มากกว่าจากสินเชื่อระยะยาว (Term Loan) แทน OD
การขอวงเงิน OD และเอกสารที่ต้องเตรียม
การขอวงเงิน OD กับธนาคารหรือผู้ให้บริการสินเชื่อต่าง ๆ มักต้องใช้เอกสารพื้นฐานดังนี้
- สำเนาหนังสือรับรองการจดทะเบียนบริษัทหรือทะเบียนการค้า (สำหรับนิติบุคคล)
- รายการเดินบัญชีย้อนหลัง 612 เดือน
- งบการเงินและรายงานภาษีย้อนหลัง (ถ้ามี)
- แผนการใช้วงเงิน OD และเหตุผลที่ต้องการ
สถาบันการเงินจะพิจารณารวมทั้งประวัติการเงิน เครดิตบูโรของกรรมการ และความสามารถชำระคืนก่อนอนุมัติวงเงิน
เปรียบเทียบ OD กับสินเชื่อแบบอื่น
สรุปข้อแตกต่างโดยย่อ
- OD เหมาะกับสภาพคล่องระยะสั้น เบิกเท่าที่ต้องการ ดอกเบี้ยคิดตามยอดที่ใช้
- Term Loan เหมาะกับการลงทุนระยะยาว มีการชำระคืนตามตาราง
- วงเงินหมุนเวียนแบบอื่น เช่น บัญชีการค้าหรือเครดิตธุรกิจ อาจมีเงื่อนไขต่างกัน ควรเปรียบเทียบอัตราดอกเบี้ยและค่าธรรมเนียม
คำแนะนำการใช้งาน OD อย่างปลอดภัย
- กำหนดวงเงินที่เหมาะสมกับรายได้และความสามารถชำระ
- ใช้ OD เพื่อเสริมสภาพคล่องชั่วคราว ไม่ควรพึ่งพาเป็นแหล่งเงินทุนหลักสำหรับการลงทุนระยะยาว
- ติดตามค่าใช้จ่ายและชำระคืนเมื่อมีรายรับเพื่อลดดอกเบี้ย
- ตรวจเครดิตบูโรและสถานะบัญชีเป็นประจำ
คำถามที่พบบ่อย
OD ต่างจากบัตรเครดิตอย่างไร?
ทั้งสองเป็นวงเงินหมุนเวียน แต่บัตรเครดิตมักใช้จ่ายบุคคลทั่วไปและมีช่วงปลอดดอกเบี้ย ส่วน OD เป็นวงเงินสำหรับบัญชีธุรกิจหรือบัญชีเดินสะพัด เหมาะสำหรับการหมุนเงินธุรกิจ
หากถูกเรียกคืนวงเงิน ธนาคารสามารถทำได้หรือไม่?
สถาบันการเงินสามารถปรับลดหรือยกเลิกวงเงิน OD ได้ตามเผื่อในสัญญา หากสถานะการเงินของผู้ขอกู้ไม่เป็นไปตามเงื่อนไข
บทสรุป
วงเงิน OD เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์สำหรับธุรกิจที่ต้องการสภาพคล่องชั่วคราวและความยืดหยุ่น แต่ต้องใช้ด้วยวินัยและแผนการชำระคืนที่ชัดเจน เมื่อใช้อย่างเหมาะสม OD จะช่วยให้ธุรกิจสามารถรับมือกับสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดและรักษาการเงินให้อยู่ในสภาพมั่นคง
อ่านเพิ่มเติม: เครดิตบูโร 2025 | สมัครสินเชื่อธุรกิจ
